Gang Xám: đặc tính và ứng dụng

Gang xám là loại gang mà thành phần gồm toàn bộ cacbon tồn tại dưới dạng graphit tự do. Graphit này ở dạng tấm, phiến, chuỗi… Bề mặt của gang xám ở mặt gãy có màu xám, đó là màu đặc trưng của ferit và graphit tự do. Đây là một loại gang phổ biến nhất, được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành nghề, đặc biệt là ngành kỹ thuật.
Do hình dạng và tính chất của graphit có độ bền cơ học kém nên gang xám có độ bền kéo, độ dẻo và độ dai thấp (độ bền 35 – 40 Kg/mm2, độ cứng 150 – 250 HB). Tuy nhiên, graphit lại có ưu điểm giúp tăng độ chịu mòn của gang xám, khiến phôi gang dễ vụn khi cắt gọt, khử rung động, làm giảm độ co khi đúc luyện.

Ưu điểm
Gang xám có giá thành rẻ và khá dễ khi nấu luyện. Do đó, được nhiều khách hàng tin dùng.
Gang xám có nhiệt độ nóng chảy thấp (khoảng 1350°C) và không đòi hỏi khắt khe về tạp chất sử dụng khi đúc luyện.
Gang xám có tính đúc tốt và khả năng tắt âm cao nên hay được sử dụng để làm vật dụng cách âm.
Do có tổ chức xốp nên đây là loại gang rất phù hợp với các vật liệu cần bôi trơn có chứa dầu nhớt.
Nhược điểm:
Gang xám có tính giòn, khả năng chống uốn kém, không thể rèn được.
Khi làm nguội nhanh trong khuôn, gang sẽ bị biến trắng và rất khó để gia công cơ khí.
Do có cấu trúc dạng Graphit nên việc gia công cắt gọt sẽ làm hao mòn dao cụ nhanh. Các hạt phoi gang khi gia công bám vào thành và các chi tiết dẫn động của máy sẽ làm tăng độ hao mòn, giảm độ chính xác của máy nếu không được vệ sinh cẩn thận.

Gang xám thường được dùng để chế tạo các chi tiết bộ phận chịu tải trọng, trọng lực nhỏ và ít khi bị va đập như: thân máy, bệ máy, ống nước,…
Do gang xám có tính chất chịu ma sát tốt nên được dùng để chế tạo các ổ trượt và bánh răng.
Do những đặc tính sẵn có của gang xám, người ta sử dụng loại gang này rất nhiều trong ngành chế tạo máy, đúc các băng máy lớn có độ phức tạp cao hay các chi tiết không cần chịu độ uốn lớn và cần chịu lực nén tốt.

Bài viết liên quan